Złamanie 5 kości śródstopia
Złamania V kości śródstopia można podzielić na 3 najczęściej występujące rodzaje:
- Złamanie guzowatości V kości śródstopia – guzowatość V kości śródstopia jest jej częścią położoną najbliżej pięty. W jej obrębie przyczepia się ścięgno mięśnia strzałkowego krótkiego. Przy urazach skrętnych stawu skokowego bądź stopy dochodzi do nagłego napięcia tego mięśnia, co może spowodować oderwanie fragmentu kostnego. Jest to tzw. złamanie awulsyjne (z pociągnięcia). Złamania te zrastają się bardzo dobrze i wyjątkowo rzadko wymagają leczenia operacyjnego.
- Złamanie Jonesa – złamanie to występuje odrobinę w dalszym miejscu niż złamanie awulsyjne (ok 2 cm). Jego przebieg jest jednak diametralnie inny. W tym miejscu ukrwienie kości jest wyjątkowo słabe, co powoduje wolne zrastanie się i częste komplikacje. Często są to złamania zmęczeniowe, czyli wynikające z powtarzających się przeciążeń.
- Złamania trzonu V kości śródstopia – najczęściej mają charakter skośny lub spiralny. Są wynikiem skrętnych urazów stopy.
Objawy
Jak przy każdym złamaniu głównymi objawami są obrzęk, zaczerwienienie i ból. Przy złamaniu guzowatości bóle mogą być stosunkowo nieduże, jak na złamanie. Jeszcze bardziej niecharakterystyczne mogą być objawy przy złamaniu Jonesa. Ponieważ jest to złamanie o charakterze zmęczeniowym, o powolnym przebiegu, objawy mogą być słabo nasilone, obrzęk i zaczerwienienie mogą być prawie niewidoczne.
Rozpoznanie
- Badanie kliniczne;
- Badanie RTG (najlepiej w trzech projekcjach: przednio-tylnej, bocznej i skośnej);
- Czasami badanie tomografii komputerowej.
Leczenie
Sposób leczenia zależy od rodzaju złamania:
- W większości przypadków leczenie typowego złamania guzowatości V kości śródstopia jest nieoperacyjne. Wystarczy odciążenie kończyny dolnej, czasem unieruchomienie w opatrunku gipsowym lub specjalnej ortezie. Na proces leczenia korzystnie wpływa wcześnie podjęta rehabilitacja. Zazwyczaj po 4 tygodniach można powrócić do pełnego obciążania stopy.
W przypadku stwierdzenia przemieszczonego dużego fragmentu guzowatości V kości śródstopia należy rozważyć leczenie operacyjne polegające na nastawieniu i ustabilizowaniu odłamów.
- Leczenie złamania Jonesa najczęściej jest operacyjne, ze względu na duży odsetek braków zrostu przy leczeniu nieoperacyjnym. Wykonuje się zespolenie odłamów, najczęściej z użyciem wkrętu umiejscowionego śródszpikowo lub z użyciem płyki i wkrętów. Nawet pomimo leczenia operacyjnego nie zawsze udaje się uzyskać zrost kostny. W przypadkach zastarzałych, oprócz zespolenia należy użyć przeszczepów kostnych i ewentualnie miejscowego ostrzyknięcia osoczem bogatopłytkowym.
- Leczenie złamań trzonu V kości śródstopia zależy od ich przemieszczenia. W przypadku braku przemieszczenia należy stopę unieruchomić w gipsie podudziowym lub specjalnym bucie ortopedycznym. Złamania przemieszczone wymagają leczenia operacyjnego.