Paluch sztywny bolesny jest drugim po paluchu koślawym, najczęstszym schorzeniem dotyczącym pierwszego stawu śródstopno-paliczkowego.
Pierwotnym postępowaniem jest leczenie zachowawcze. Niezmiernie ważnym elementem terapii jest odtworzenie prawidłowej pracy stawu (terapia manualna). Pacjenta uczy się wykonywania ćwiczeń stabilizujących stopę oraz prawidłowego wzorca ruchu. Bardzo ważnym elementem jest uświadomienie pacjenta o konsekwencjach postępowania choroby. Należy pracować nad podtrzymywaniem ruchomości stawu, zwłaszcza zgięcia grzbietowego. Występuje zjawisko dysbalansu mięśniowego. Zaburzenie ustawienia stopy, nieprawidłowy chód powodują kompensacje. Zginacz palucha jest nadaktywny, natomiast prostownik palucha słabnie, co przyczynia się do postępującego ograniczenia zgięcia grzbietowego. Jeżeli już we wczesnym stadium choroby dochodzi do osłabienia siły prostownika należy zastosować stymulacje mięśnia oraz rozpocząć ćwiczenia czynne wzmacniające. Ćwiczenia muszą być wykonywane w umiejętny sposób, aby złymi lub zbytnio forsownymi technikami nie nasilić stanu zapalnego. Dodatkowo do podstawowej terapii manualnej w trakcie sesji rehabilitacyjnej stosuje się zabiegi fizykalne mające na celu zmniejszenie stanu zapalnego oraz bólu (laser, pole magnetyczne, krioterapia).
Należy również zmodyfikować noszone obuwie. Najlepsze są buty z grubszą, sztywniejszą podeszwą. Noski powinny być szersze, aby nie uciskały palucha. Ważnym elementem są wkładki dopasowane indywidualnie do stopy, aby wymusić prawidłowe ostawienie stopy oraz poprawić komfort chodu.
Jeżeli zmiany degeneracyjne nasilają się, a deformacja szybko postępuje następnym etapem jest już leczenie operacyjne.