Guzowatość to najbardziej proksymalna (czyli położona bliżej pięty) część kości piętowej. Do jej złamania najczęściej dochodzi podczas skręceń stawu skokowego i stopy. Typowe złamanie guzowatości jest awulsyjnym (tzn. wynikającym z pociągnięcia) odłamaniem niewielkiego fragmentu V kości śródstopia przez przyczep rozcięgna podeszwowego. Występuje ono dość często, a rokowanie w jego przypadku jest zazwyczaj bardzo dobre. W tej okolicy wyróżnia się jeszcze tzw. złamanie Jonesa. Mimo, iż jest ono nieco podobne do poprzedniego i dotyczące tej samej kości, to wymaga zupełnie odmiennego postępowania, a powrót do pełnej sprawności wymaga właściwego rozpoznania i leczenia. Wynika to z faktu, że złamanie Jonesa występuje w miejscu słabego ukrwienia V kości śródstopia, przez co potencjał gojenia jest znacznie gorszy. Złamanie to może mieć również charakter tzw. złamania zmęczeniowego – doprowadzają do niego powtarzające się mikrourazy tej okolicy lub przewlekłe przeciążenie tej części stopy (np. wadliwe obciążanie bocznej krawędzi stopy).
Objawy:
Typowymi objawami na złamanie 5 kości śródstopia są: ból, obrzęk, zasinienie okolicy bocznej stopy, trudności w pełnym obciążeniu kończyny.
Rozpoznanie:
Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym stopy i stawu skokowego (czasem przy urazach skrętnych stawu skokowego przeoczane są złamania V kości śródstopia). Dodatkowo należy wykonać diagnostykę rentgenowską. Dopiero na tej podstawie klasyfikuje się złamanie do odpowiedniego typu co warunkuje leczenie.
Leczenie:
W większości przypadków leczenie typowego złamania guzowatości V kości śródstopia jest nieoperacyjne. Wystarczy odciążenie kończyny dolnej, czasem unieruchomienie w opatrunku gipsowym lub specjalnej ortezie. Na proces leczenia korzystnie wpływa wcześnie podjęta rehabilitacja. W przypadku stwierdzenie przemieszczonego dużego fragmentu guzowatości V kości śródstopia lepszy wynik uzyskuje się po leczeniu operacyjnym, polegającym na nastawieniu i odpowiednim zespoleniu odłamów kostnych. Leczenie złamania typu Jonesa najczęściej jest operacyjne ze względu na duży odsetek braków zrostu przy leczeniu nieoperacyjnym. Stosuje się te same zasady zespolenia, co w przypadku innych złamań. Najczęściej po operacji kończynę unieruchamia się w opatrunku gipsowym lub specjalnej ortezie i wdraża rehabilitację. Złamania zmęczeniowe tej okolicy wymagają leczenia operacyjnego z zastosowaniem przeszczepów kostnych, a po ich zagojeniu dokładnej analizy przyczyn powstania. Najczęściej konieczne jest wykonanie komputerowego badania obciążeń stopy oraz dobór wkładek odciążających ta okolicę. Często konieczna jest również modyfikacja aktywności sportowej.
Piąta kość śródstopia jest miejscem częstych urazów, zwłaszcza u sportowców. Złamanie kości śródstopia objawia się bólem po bocznej stronie stopy, wystąpieniem obrzęku oraz zasinienia świadczącego o wylewie krwi do tkanek. Złamania piątej kości śródstopia dzielimy na trzy podstawowe grupy. Po pierwsze może to być oderwanie fragmentu kości od końca skierowanego do tyłu, jest to tzw. złamanie tenisisty. Po drugie jest to tzw. złamanie Jones?a, które dotyczy złamania w okolicy 1,5 cm od końca kości, oraz po trzecie złamanie trzonu kości potocznie nazywane złamaniem ze zmęczenia. W doborze odpowiedniego leczenia niezwykle istotne jest prawidłowe rozpoznanie rodzaju złamania kości śródstopia, ponadto przeprowadzenie dokładnej diagnozy lekarskiej oraz zlecenie zdjęć rentgenowskich stopy. Zdjęcia powinni być wykonane z trzech stron przednio-tylnej, bocznej i skośnej. Sam proces leczenia złamania piątek kości śródstopia może być dwojaki. Po pierwsze leczenie zachowawcze, nieoperacyjne, na które składa się noszenie specjalnego obuwia ortopedycznego oraz unieruchomienie kostki w gipsie na okres nawet do 8 tygodni. W cięższych przypadkach, gdy doszło do oderwania fragmentu kości niezbędne jest leczenie operacyjne, które polega na umieszczeniu specjalnej śruby wzdłuż kości, której zadaniem jest przyspieszenie zrastania się kości.
Najczęściej diagnozowanym złamaniem piątej kości śródstopia jest złamanie Jones’a, które najczęściej powstaje w wyniku złego postawienia stopy na nierównym i twardym terenie np. podczas biegania lub szybkiego marszu.
Złamanie kości śródstopia, które występuje w wyniku zmęczenia to inaczej złamanie w wyniku ciągłych, powtarzających się urazów. Ten rodzaj złamania piątej kości śródstopia jest trudny w leczeniu, wymaga najdłuższego unieruchomienia w gipsie oraz najbardziej intensywnej rehabilitacji po przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego. Rehabilitacja pomaga odzyskać sprawność ruchową.