Bunionette (koślawość V kości śródstopia)
Deformacja Bunionette (kostka krawca, szpotawość V kości śródstopia) oznacza bolesne poszerzenie stopy w okolicy stawu śródstopno-palcowego V, czyli w miejscu, gdzie zaczyna się V palec. Związane jest ono z nadmiernym bocznym odchyleniem V kości śródstopia. Choroba ta zwana jest też kostką krawca, ponieważ w przeszłości krawcy często pracowali siedząc “w kucki” ze skrzyżowanymi nogami, co powodowało ucisk tej okolicy stopy o podłogę.
W deformacji Bunionette możemy zaobserwować wystającą kostkę w okolicy stawu śródstopno-palcowego – analogicznie jak w paluchu koślawym w okolicy palucha. Skóra nad kostką często jest zaczerwieniona, może być obecny obrzęk. Dodatkowo, w wyniku przeciążeń i obcierania tego miejsca mogą również występować nagniotki. Dolegliwości bólowe są związane z uciskiem tkanek miękkich pomiędzy kością a obuwiem. Może również dojść do zapalenia kaletki maziowej, która znajduje się pomiędzy kością a skórą. Często zaobserwować można odchylanie się palca V w kierunku palca IV, czasami z nakładaniem się jednego na drugi. Może również występować młotkowata deformacja palca V (patrz: palec młotkowaty).
Przyczyny
- wrodzone boczne odchylenie V kości śródstopia;
- noszenie butów z wąskimi noskami;
- obecność tzw. stopy spłaszczonej, w której dochodzi do poszerzenia całego przodostopia – włącznie z powstaniem palucha koślawego.
Rozpoznanie
Rozpoznanie koślawości V kości śródstopia opiera się na badaniu manualnym – należy ocenić miejsca bolesne, obecność stanu zapalnego oraz obrzęków. Należy również ocenić ustawienie i ewentualne dodatkowe deformacje palca V, a także obecność innych deformacji, np. koślawości palucha. Dodatkowo konieczne jest wykonanie badania RTG stopy, obowiązkowo w pozycji stojącej. W zależności od obrazu RTG wyróżnia się trzy typy deformacji:
- Typ I – poszerzenie głowy V kości śródstopia
- Typ II – zakrzywiona V kość śródstopia w kształcie banana, co powoduje boczne odstawanie głowy V kości śródstopia
- Typ III – zwiększony kąt pomiędzy IV i V kością śródstopia (norma do 7°)
Leczenie
Leczenia wymagają jedynie pacjenci, u których występują objawy. Na początku należy zwrócić uwagę na noszenie butów z szerokimi czubkami. Można zastosować doustne leki przeciwzapalne, zabiegi rehabilitacyjne. U osób z płaskostopiem podłużnym bądź obecnością tzw. stopy spłaszczonej wskazane są indywidualne wkładki ortopedyczne.
W przypadku braku poprawy po wymienionych powyżej metodach wskazane jest leczenie operacyjne. (patrz: korekcje deformacji typu bunionette).