Uszkodzenia ścięgien strzałkowych
Ścięgna mięśni strzałkowych zlokalizowane są na zewnętrznej części goleni. Przebiegają początkowo wzdłuż tylnej powierzchni kostki bocznej. Poniżej kostki bocznej zaginają się do przodu. Następnie ścięgno mięśnia strzałkowego krótkiego przyczepia się do guzowatości V kości śródstopia, podczas gdy ścięgno mięśnia strzałkowego długiego biegnie pod stopą i przyczepia się w okolicy podeszwowej I kości śródstopia.
Funkcja ścięgien strzałkowych to przede wszystkim stabilizacja stawu skokowego. Mięśnie strzałkowe powodują również ewersję w stawie podskokowym. Powodują również rotację stopy na zewnątrz oraz jej zgięcie podeszwowe.
Przyczyny
- Przebyte skręcenia stawu skokowego;
- Przewlekłe przeciążenia, spowodowane sportem lub wadą w budowie stopy (np. szpotawość kości piętowej).
Uszkodzenia te występują w podobnej liczbie u kobiet i mężczyzn, a najczęściej odnotowuje się częściowe uszkodzenie ścięgna mięśnia strzałkowego krótkiego.
Objawy
- Ból, obrzęk za kostką boczną;
- Wzmożone ucieplenie;
- Dolegliwości bólowe okolicy bocznej stawu skokowego i stopy, nasilające się podczas aktywności fizycznej;
- Czasami niestabilność stawu skokowego.
Rozpoznanie
Rozpoznanie opiera się przede wszystkim na dokładnym badaniu klinicznym. W większości przypadków wskazane jest wykonanie badania USG ścięgien strzałkowych lub badanie rezonansu magnetycznego. Jednak nawet tak dokładne badanie nie zawsze jest w stanie dokładnie pokazać tych uszkodzeń. Dlatego często rozpoznanie opiera się jednak na badaniu klinicznym. W przypadku niepewnego rozpoznania można również wykonać tendoskopię, czyli małoinwazyjny zabieg polegający na wprowadzeniu kamery do pochewki ścięgien strzałkowych w celu ich dokładnego obejrzenia. Celem wykluczenia innych patologii, zleca się również badanie rentgenowskie stawu skokowego i stopy.
Leczenie
Początkowo najczęściej podejmuje się próbę leczenia nieoperacyjnego polegającego na: ograniczeniu aktywności fizycznej, stosowaniu rehabilitacji, leków przeciwzapalnych ogólnie i miejscowo. Warto spróbować również leczenia z użyciem miejscowo podanego preparatu osocza bogatopłytkowego (PRP). Można także spróbować stabilizatora stawu skokowego, co zmniejsza obciążenia przekazywane na ścięgna strzałkowe. Przy braku poprawy wskazane jest leczenie operacyjne. Rodzaj zabiegu zależy od rodzaju uszkodzenia ścięgien.
Gdy jest to niemożliwe (duży uraz, zbyt długi okres od pierwotnego uszkodzenia, wtórne zmiany zwyrodnieniowe ścięgna),wykonuje się tenodezę, tzn. doszycie uszkodzonego ścięgna do zdrowego. W wyjątkowych sytuacjach wykonuje się procedury rekonstrukcyjne z wykorzystaniem innego ścięgna. Często należy wykonać również procedury dodatkowe, np. w niestabilności stawu skokowego należy zrekonstruować uszkodzone więzadła, w przypadku szpotawości pięty należy wykonać osteotomię kości piętowej.
Patrz: Rekonstrukcje ścięgien mięśni strzałkowych